Almanya Meclisi Soykırım Tasarısını Kabul Etti

Almanya Federal Meclisi, Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile muhalefetteki Yeşiller'in ortak girişimi ile federal meclise gelen sözde "Ermeni soykırımı" tasarısını kabul etti. Tasarıya, CDU/CSU grubundan bir milletvekili ise "hayır" oyu verdi.

Almanya'da uzun tartışmaların ardından federal meclise getirilen ve bugün oylaması yapılan "1915-1916 yıllarında Osmanlı İmparatorluğu'nda Ermenilere ve diğer Hristiyan azınlıklara uygulanan soykırımın hatırlanması ve anılması" başlıklı karar tasarısı oy çoğunluğu ile kabul edildi. Türkiye'nin ve Almanya'da yaşayan Türk vatandaşlarının tepkilerini dikkate almayan federal meclis üyeleri tasarıya onay verdi. Alman Federal Meclisi, 1915-1916 yıllarındaki Ermeni tehcirini "soykırım" olarak nitelendiren karar tasarısı, iktidardaki Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) Sosyal Demokrat Parti (SPD) ile muhalefetteki Yeşiller'in ortak girişimi ile federal meclise geldi. Mecliste okunan metinde iki ayrı yerde de soykırım kelimesine yer veriliyor. Jön Türk hükümetinin talimatıyla 101 yıl önce Ermenilere sürgün ve sözde katliamın gerçekleştirildiğine dikkat çekilerek, aynı dönemde "Asuriler, Süryaniler, Pontuslular ve Keldaniler gibi diğer Hristiyan azınlıkların da sürgün ve katliamlardan etkilendiğine" yer verildi.

Osmanlı İmparatorluğu'nun askeri müttefiki konumundaki Alman İmparatorluğu'nun, "Alman diplomat ve misyonerlerin organize sürgün ve imha uygulamalarıyla ilgili verdikleri bilgilere rağmen, insanlığa karşı işlenen bu suçu durdurmaya çalışmayarak "yüz kızartıcı" bir rol oynadığı" kaydedildi. Meclisteki oylamaya Başbakan Angela Merkel, Başbakan Yardımcısı Sigmar Gabriel ve Dışişleri Bakanı Frank-Walter Steinmeier programları nedeniyle katılmayarak tarafsız kaldılar. Federal meclisteki oylamayı Ermeni Cemaati yetkilileri de takip etti.

Federal Meclis Başkanı Norbert Lammert, sözde "Ermeni soykırımı" tasarısının ve yaşanılan olaylarda da Almanya'nın sorumlu olduğu bir konu olduğunu, günümüz Türkiye'sine dönük bir girişim olmadığını söyledi. SPD adına konuşan milletvekili Rolf Mützenich ise, sözde Ermeni soykırımda Almanya'nın da suçlu olduğunu söyledi. Sol Parti adına konuşan Gregor Gysi de konuşmasında, 20'nin üzerinde ülkenin sözde Ermeni soykırımını tanıdığını belirterek, Anadolu'da ve Osmanlı coğrafyasında 1,5 milyon Ermeni'nin katledildiğini ve bunun yanı sıra diğer Hristiyan unsurların da aynı akıbete uğradığını iddia etti. Hristiyan Demokrat Parti CDU adına konuşan Frany Josef Jung, "Soykırımın 101. yılında soykırıma tabi tutulan Ermeniler ve diğer Hristiyan toplulukların sorumlusu bugünkü Türkler değildir. Genç Türkler hükümetidir" dedi.

Jung, 2009 yılında anlaşılan Zürih görüşmelerinin yeniden canlandırılmasını istedi.

Yeşiller Partisi adına konuşan ve tasarının mimarlarından olan Cem Özdemir, federal meclisteki partilere tasarıya verdikleri destekten dolayı teşekkür etti. Özdemir, sözde soykırımda Almanya'nın da suçlu olduğunu söyledi. Özdemir'in yakasında Ermeni rozeti ile kürsüye çıkması dikkat çekti. Sözde soykırımı kabul ederek Almanya adına Türkiye ve Ermenistan arasında dostluk oluşmasına katkı verebileceklerini söyleyen Özdemir, Türkiye'de "Ermeni" kelimesinin hala hakaret sözcüğü olarak kullanıldığını ifade etti.

Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) adına konuşan Christoph Begner de bir asır önce sistematik bir şekilde Ermenilerin ve diğer Hristiyan unsurların soykırıma uğradıklarını ileri sürdü. SPD milletvekili Dietmar Nietan ise, bugün meclis olarak mahkeme olmadıklarını, sanık sandalyesine kimseyi koymadıklarını ifade ederek, "Ancak yapılanın bir soykırım olduğunu söylüyoruz. Ölenleri yad ediyoruz" dedi.

Hristiyan Sosyal Parti CSU adına konuşan Hans-Peter Uhl da, geçmişi hatırlayarak geleceğe dönük dostluklar kurulmasını söyledi. Hristiyan Demokrat Pati CDU adına Albert Weiler ise, konuşmasına Ermenice ve Türkçe selamlama yaparak başladı. Weiler "Türk hükümeti bu soykırımı tanıyarak Ermenistan'la dostluk ilişkileri kuracaklardır. Biz suçlu aramıyoruz. Bölgede barışın hakim olmasını istiyoruz" ifadelerini kullandı.

Almanya Türk Toplumu Başkanı Gökay Sofuoğlu ise, Alman Meclisi'nde oylanan sözde "soykırım tasarısı'nın ikili ilişkileri zedeleyeceğini söyledi ve karar tasarısını "siyasi şov" olarak nitelendirdi. Sofuoğlu, "Bu kararla bilimsel araştırma gerektiren tarihi bir mesele günlük siyasetle karıştırılmış olacaktır" ifadelerini kullandı.

Avrupa Parlamentosu 1987 yılında Ermenilere yönelik tehciri "soykırım" olarak sınıflandırmış, ardından aralarında Fransa, Rusya, İsveç, Hollanda, Belçika ve İsviçre'nin de bulunduğu çok sayıda ülkenin parlamentosunda benzer kararlar oylanarak kabul edilmişti. Son olarak Brezilya, Lüksemburg ve Avusturya parlamentoları, 1915 olaylarını soykırım olarak tanıdı. Papa Francis de geçen yıl 1915 olaylarının 100'üncü yıldönümü vesilesiyle Vatikan'da düzenlediği ayinde "20'nci yüzyılın ilk soykırımı" ifadesini kullanmıştı.

Öte yandan, CDU/CSU grubundan bir milletvekili tasarıya "hayır" oyu verdi.