Bir Manolya Hikayesi

Manolya Ağacı, 1933 yılında eskiden belediye bahçesi olan bölgeye dikildi. Bugün hala Çanakkale halkının gölgesinde dinlendiği bu ağaç, şehre olan katkısı ve simgeselliğiyle halkın ilgisini üzerine topluyor. 2004 yılında Çanakkale Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından "Anıt Ağaç" olarak tescillenen Manolya Ağacı, hem tarihî hem de doğal mirasa olan saygının bir simgesi olarak korunuyor.

Tolun'un araştırmasına göre, Manolya Ağacı'nın kökeni 19. yüzyılın başlarına dayanıyor ve Girit Adası’na kadar uzanıyor. O dönemde, Girit Adası'nda çiçeklere olan merakıyla tanınan Ali Bey, bahçesinde beyaz ve iri çiçekler açan Manolya fidanlarıyla ünlüydü. Ali Bey’in bahçesi, Girit’in en gözde ve ziyaretçileri tarafından büyük ilgiyle takip edilen yerlerinden biriydi. Ancak 1920’lerin başlarında, adada yaşanan huzursuzluklar ve Müslüman Türkler için zorlaşan yaşam koşulları, bölgenin atmosferinde önemli değişikliklere yol açtı. 1923 yılının Ocak ayında Türk ve Yunan hükümetleri arasında imzalanan anlaşmalar, bu toplumsal ve kültürel dönüşümleri daha da derinleştirdi.

Fidanın Yolculuğu

O dönemde Ali Bey’in sevgiyle yetiştirdiği çiçeklerden en çok değer verdiği, büyüyen kızı Fatma, evlenme yaşına gelmişti. Birçok talibi arasında Fatma’nın nasibi Çanakkaleli Mehmet Bey oldu. Fatma ve Mehmet Bey, evliliklerinin ardından Çanakkale’ye doğru yola çıkarken, Ali Bey, Fatma’nın çeyizine üç adet Manolya fidanı koydu ve bunların, çiçeklerle ilgilenen birine verilerek dikilmesini tembih etti. Mehmet Bey, kayınpederinin tembihini unutmayarak Çanakkale Belediyesi'nde bahçıvanlık yapan İbrahim Çapkan ile görüşüp, bahçeye bu Manolya fidanlarını dikmek için gerekli işlemleri gerçekleştirdi. Üç fidanın biri Mehmet Bey’in evinin bahçesine, bir diğeri İbrahim Çapkan’ın evinin bahçesine, sonuncusu ise Fatma ve Mehmet Bey’in nikahlarının kıyıldığı Çanakkale Belediye Binası’nın bahçesine dikildi. 1933 yılında dikilen bu fidanlardan evlerin bahçelerine dikilen fidanlar ne yazık ki kurudu. Geriye sadece Çanakkale Belediye Binası’nda kalan Manolya fidanı kaldı.

Hande Demir