ÇOMÜ Akademisyenlerinden Türkiye'de Bir İlk

ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Tarım Makineleri ve Teknolojileri Mühendisliği Bölümü öğretim üyeleri tarafından geliştirilen BroBOT, Türkiye'nin ilk "Broiler Sağlık Takip Robotu" olarak dikkatleri üzerine çekti. Çanakkale Teknopark'ta yürütülen projede, Prof. Dr. Arda Aydın, Prof. Dr. Anıl Çay ve Prof. Dr. Habib Kocabıyık'ın katkılarıyla geliştirilen BroBOT, etlik piliçlerin sağlık takibini otomatik hale getiren yenilikçi bir teknoloji olarak sektörde devrim niteliğinde bir adım atıyor. Robot, tavuk çiftliklerinde etlik piliçlerin hastalık belirtilerini erkenden tespit ederek, üreticileri hızlı bir şekilde bilgilendiriyor. Hastalıklı veya ölü piliçleri tespit ettikten sonra, üreticilere SMS ile uyarı gönderiyor ve anında ilaçlama yapabilme kapasitesine sahip. Ayrıca, yapay zeka destekli bir sistem ile piliçlerin hareketliliğini izleyerek kümeste sağlık durumu risklerini 7/24 tarayabiliyor. Bu sistem, kümeste verimliliği artırmak ve sürü sağlığını korumak amacıyla büyük bir potansiyele sahip. En önemli avantajlarından biri de, üreticilere sadece hasta ya da ölü piliçleri bildirmekle kalmayıp, aynı zamanda bu tespitleri gerçekleştirdikten sonra otomatik ilaçlama yapabilmesi. Bu sayede çiftçiler, hastalıkların daha yayılmadan önüne geçebilmekte ve kümes başına 3-4 tona kadar verimlilik artışı sağlayabilmekte.

Bu Robot İlkleri Yazıyor

BroBOT’un temel fikri, 2016 yılında Prof. Dr. Arda Aydın’ın doktora jürisiyle yaptığı bir tartışmada doğdu. Aydın, "Bir robot, 20 bin-30 bin piliç arasında hasta olanları tespit edebilir ve otomatik olarak dışarı çıkarabilir." diyerek bu yenilikçi projeyi ilk kez gündeme getirdi. Bu fikir, daha sonra ÇOMÜ bünyesinde şekillenerek, TÜBİTAK destekli projelerle geliştirilmiş bir prototipe dönüştü.

TÜBİTAK’ın sağladığı destek, BroBOT’un gelişim sürecinde önemli bir rol oynadı. Aydın, TÜBİTAK 1512 Tekno-Girişim Sermaye Desteği’nin, akademisyenlerin inovatif projeler geliştirmeleri ve ticari şirketlere dönüşmeleri için büyük avantajlar sunduğunu belirtiyor. Bu destek sayesinde, akademik projelerin ticari ürünlere dönüştürülmesi sağlanarak, daha geniş bir pazara ulaşılabiliyor.

ÇOMÜ akademisyenleri tarafından oluşturulan FarmX Tarım Teknolojileri Firması, 2021 yılında TÜBİTAK 1512 desteğiyle kuruldu ve ilk projelerini başarıyla tamamladı. FarmX, BroBOT’un yanı sıra, tavuk kümeslerinde farklı görevleri yerine getirebilen yeni özellikler eklemeyi planlıyor. Ancak, bu yeni özellikler hakkında şu an için detaylı bir açıklama yapılması mümkün değil. Aydın, gelecekteki projelerle ilgili, "Farklı özellikler eklemeyi hedefliyoruz. Ancak bu konuda şu anlık bir detay veremiyorum." dedi.

BroBOT, Türkiye’de ve dünyada benzeri bulunmayan bir teknoloji olarak tarım sektöründe büyük bir potansiyele sahip. Ancak, yeni teknolojilerin yaygınlaştırılması ve çiftçiler tarafından benimsenmesi konusunda bazı zorluklar yaşanıyor. Çiftçilerin, bu yeni teknolojiyi kullanmaya alışması ve projeyi daha geniş bir kitleye tanıtmak için pilot tesislerin kurulması gerektiği vurgulandı.

Türkiye’de tarım sektörünün dijitalleşmesi adına atılan bu adımlar, ÇOMÜ ve FarmX’in öncülüğünde, sektördeki verimlilik ve sağlık takibine yönelik büyük bir dönüşüm başlatıyor.

ÇOMÜ akademisyenleri, BroBOT ve diğer projelerle, özellikle genç girişimcilere tarım teknolojilerinde daha fazla yer edinmeleri için ilham veriyor. Aydın, genç girişimcilere merak duygusunun yüksek olması ve yılmamak gerektiği konusunda tavsiyelerde bulundu. Ayrıca, üniversite ve teknoparklarda kurulan birimlerin, akademik ve ticari projelerin birleşmesi adına önemli fırsatlar sunduğunu belirtiyor.

Zeliha Gölcük