Darbecilere Destek Olan İngiliz Tımes Gazetesinden Türkiye Gafı

Times, 16 Eylül Cuma günkü sayısında, başyazılarından birini Türkiye'deki darbe girişiminden sonra girişilen soruşturmaya başyazılarından birini ayırmıştı. "Erdoğan'ın uzun kolu" başlıklı yazıda "Türkiye'nin acımasız tasfiyelerini İngiltere'ye ihraç etmesine izin verilemez" denilmişti. Yazı şöyle başladı:

"17.yüzyıldaki Huguenotlar'dan bu yana İngiltere, siyasi ve dini sürgünlere kucak açmak gibi gurur verici bir şöhret geliştirdi. Şu anda da, Recep Tayyip Erdoğan'ın karşıtları takip ve tedirgin edilirken, hükümet sağlam durmalı ve Türkiye'nin uydurma suçlamalarla iade isteklerine direnmeli. İngiltere'deki Türk gazetecileri ve işadamları artan bir baskı altında. Ankara'dan bir parlamento heyeti, geçtiğimiz günlerdeki ziyaretlerinde açıkça "bir terör örgütüne mali ve propaganda desteği veren" Erdoğan karşıtlarını bir listesini yaptıklarını söyledi. Burada kast edilen Erdoğan'ın Temmuz'daki darbe girişiminin arkasında olduğunu iddia ettiği Gülen hareketi."

-HUGUENOT'LAR BAKIN OSMANLI İMPARATORLUĞU'NA HANGİ SÖZLERLE BAŞVURMUŞLAR-

Times'in Türkiye'ye "17.yüzyıldaki Huguenotlar'dan bu yana İngiltere, siyasi ve dini sürgünlere kucak açmak gibi gurur verici bir şöhret geliştirdi" ifadesiyle saldırması kendisi açısından talihsizlik oldu.

"Huguenotlar" 17. yüzyıldan önce Fransız protestanlığı ya da kalvinciliği denilebilecek bir dini akımdı. Akımın bağlıları Fransa'da korkunç katliamlara uğrarken sığınacak liman olarak Türkler'i seçmişti. Süreci, en ulaşılabilir kaynaklardan Büyük Larousse şöyle anlatıyor:

"Fransa Kralı 14. Louis'in, protestanlığın her türünün uygulanmasına son veren kararı (Nantes Fermanı 1715) üzerine Osmanlı ülkesinde yerleşmek için Türk Hükümetinden izin almaya gelen Huguenot temsilcilerinin başı De Rochefort, sadaret kaymakamı İbrahim Paşa'ya "Babıali hizmetinde bir fen birliği kurulmasına ilişkin tasarı" başlığı altında bir proje sundu. Bu projeye göre De Rochefort, Türkiye'ye kabul edilirlerse, "cedit nizam" alayları yetiştirmek üzere subay alayları işini Huguenot uzmanlarının üstlenecekleri konusunda güvence veriyor, protestanlığın katoliklikten çok müslümanlığa benzediğini, kendilerinin de Osmanlıların baş düşmanı olan katoliklerin zulmüne uğradıklarını, başka dinden insanlara aralarında yer vermek ve hoşgörü göstermekle ün kazanan Türkler'in kendilerine de yer vereceklerine inandıklarını belirtiyordu. Ayrıca Osmanlı Devletinin çekmekte olduğu parasal sıkıntıların başlıca nedenini Avrupa ile yapılan ticaretin dengesizliğine bağlıyor, Huguenotların getirecekleri teknik bilgilerle yerli hammaddeleri kullanacak yeni bir sanayinin kurulabileceğini ve bunun da ülkenin ekonomik kalkınmasını sağlayacak tek yol olduğunu bildiriyordu. İbrahim Paşa'ya çekici gelen bu proje Divan'da tartışıldı. Anca Fransız Elçisi Marquis de Bonnac'ın işe karışması sonucu reddedildi."

(HM/ORH)