Erdoğan'ın Talimatıyla 'malcolm X'in İsmi Abd Büyükelçiliği'nin Bulunduğu Caddeye Verilecek

Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın "İsmini Ankara'da yaşatacağız" dediği ABD'li Müslüman siyasetçi ve insan hakları savunucusu Malcolm X'in adı Ankara Çukurambar'da inşa edilen yeni ABD Büyükelçiliği'nin bulunduğu 1478. Cadde'ye verilecek.

İSİM ÖNERİSİ ÖNÜMÜZDEKİ GÜNLERDE KARARA BAĞLANACAK

Sabah'ın haberine göre Ankara Büyükşehir Belediye Meclisi İsimlendirme Komisyonu'na sunulan isim önerisinin önümüzdeki günlerde karara bağlanması bekleniyor.

MALCOLM X KİMDİR?

Malcolm X (d.19 Mayıs 1925; Omaha - ö. 21. Şubat 1965; New York), gerçek ismi Malcolm Little olan, müslüman olduktan sonra Arapça El-Hacc Mâlik el-Şahbâz adını alan Müslüman siyasetçi ve insan hakları savunucusudur. Gelmiş geçmiş en etkili Siyahi Amerikalılar'dan biridir.

HAYATI

Altı yaşındayken babası öldürüldü. On üç yaşına geldiğinde, annesi akıl hastanesine yerleştirildi ve kendisi koruyucu aileye verildi. Yaşamına bir süre bu şekilde devam etti.

1946 yılında (20 yaşındayken), hırsızlık ve hâneye tecavüz suçlarından hapishaneye girdi. Hapishanede, "İslam Ümmeti" (İngilizce: Nation of Islam) isimli siyahî harekete katıldı.

1952 yılında şartlı tahliye edildi. Tahliye edildikten sonra kısa zamanda hareketin liderlerinden biri hâline geldi. Bu hareketin en meşhur siması olduğu yaklaşık 12 yıl içinde, siyâhî üstünlüğüne inandığı İslam Milleti öğretileri doğrultusunda, siyah ile beyaz Amerikalılar'ın ayrılması gerektiğini savundu ve sivil haklar hareketinin ırksal bütünleşme vurgularına karşı alaycı tavırlar sergiledi.

1964 yılının mart ayında; Malcolm X, İslam Ümmeti (siyahi hareket) ve lideri Elijah Muhammed ile ilgili büyük bir hayal kırıklığına uğradı. En sonunda da hareketi ve öğretilerini reddetti. Devamında Sünni İslam ile tanıştı. Orta Doğu ve Afrika'da bulunduğu süre zarfından sonra Müslüman Camisi (İngilizce: Muslim Mosque, Inc.) isimli şirketi ve Afro-Amerikan Birliği Örgütü'nü kurmak için ABD'ye geri döndü. Daha sonra da Pan-Afrikanizm, siyahilerin kendi kaderini tayin edebilme ve kendi kendilerini savunma hakkı gibi konuların önemini vurgulayarak ırkçılığı reddederken, "Siyahi bir Müslüman olarak şu an özür dilememe sebep olan birçok şey yaptım. Bir hortlak gibiydim... belli bir yön işaret edildi ve yürümem söylendi." demiştir.

İslam Ümmeti hareketini terkettikten sonra Şubat 1965'te, hareketin üç üyesi tarafından suikaste uğradı. Ölümünden kısa bir süre sonra da 20. yüzyılın en etkileyici kitaplarından biri olarak kabul edilen Malcolm X Otobiyografisi (İngilizce: The Autobiography of Malcolm X) isimli biyografisi yayınlandı.

GİTTİKÇE ARTAN ÖNEMİ

1950'lerin sonlarına doğru Malcolm X, yeni bir isim kullanmaya başladı (Malcolm Shabazz ya da Malik El-Şahbaz) fakat genelde Malcolm X olarak tanınmaya devam etti. Sorunlar ve olaylar ile ilgili yaptığı yorumlar artık gazetede, radyoda ve televizyonda yayınlanmaya başlamıştı ve 1959 yılında New York Şehir televizyonunda yapılan İslam Ümmeti hakkındaki belgesel yayınında yer aldı.

1960 yılının Eylül ayında Malcolm X, New York'taki Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nca Afrikalı milletler hakkındaki resmi toplantılara davet edildi. Mısır'dan Cemal Abdül Nasır, Gine'den Ahmed Sékou Touré ve Zambiya Afrika Ulusal Kongresi'nden Kenneth Kaunda ile bir araya geldi. Fidel Castro da kurula katıldı ve Harlem topluluk liderleri karşılama komitesinin bir parçası olarak Malcolm X ile alenen bir araya geldi. Fidel Castro, Malcolm X'i özel bir görüşmeye davet etti ve konuşmadan iki saat sonra da Küba'ya ziyarete gelmesini istedi.