İsrail Basını: Uzun Bir İade Süreci Türkiye-abd İlişkilerini Mahvedebilir

Türkiye'deki 15 Temmuz darbe girişimini organize etmekle suçlanan Fethullah Gülen'in ABD'den iade talebi ve buna ilişkin olarak iki ülke arasında yaşanan sıkıntılar, yabancı basına konu olmaya devam ediyor. "Türkiye, ABD'yi, darbe planlamakla suçlanan Fethulah Gülen'i iade etmeye zorlayabilir mi?" sorusuna yanıt arayan Jerusalem Post gazetesi, iki ülke arasındaki anlaşmanın söz konusu suçlar için iadeyi mecbur kıldığını belirtirken "Ancak şeytan ayrıntıda gizli" diyor. Gazete, uzun bir iade sürecinin de Türkiye-ABD ilişkileri "mahvedebileceği" uyarısını da yapıyor.

İsrail'in önde gelen gazetelerinden Jerusalem Post, iki ülke arasındaki iade anlaşması için "İlke olarak ABD'yi cinayet, komplo ve muhtemelen devlet başkanı olan Erdoğan'ı öldürme girişimi gibi eylemlerin arkasında bulunan bir kimseyi iade etmeyi mecbur kılıyor. Ancak şeytan ayrıntıda gizli" görüşünü dile getirdi.

-ANLAŞMADAKİ "SİYASİ İSTİSNA"-

"Çoğu iade anlaşmaları gibi anlaşma "siyasi bir istisna" içeriyor" diyen JPost, "Bu da, ABD'nin, bir suça ilişkin olarak sunulan kanıtlara siyasi motivasyonun bulaştığını tespit ederse eğer, bir iade talebini reddedebilir" değerlendirmesini yaptı.

JPost, darbe girişimi sırasında 300'e yakın kişin öldürüldüğünü ve bin 400 kişinin de yaralandığını anımsattığı analizinde darbe sonrası gözaltılar ve görevden almalara da değindikten sonra "başarısız darbenin iktidarın siyasi muhaliflerini bastırmak için kullandığı yönündeki suçlamaların olduğunu" da yazdı.

Başarılı bir iade sürecinin bile zaman alabileceğini de vurgulayan gazete, "Bu da, Türkiye geri adım atmazsa - ki böyle bir şey yapacağı yönündeki herhangi bir işaret vermedi - iki ülke arasındaki ilişkileri mahvedelibilir" yorumunu yaptı.

-"DAHA GÜÇLÜ KANITLAR GEREKECEK"-

JPost, "ABD'nin, Gülen'i iade edebilmesi için Türkiye, şimdiye kadar yaptığından daha da güçlü kanıtlar sunması gerekecek. Kanıtların geçerliliği konusund önce ABD Başsavcılığını, daha sonra Pennsylvania'da bir federal mahkemeyi ikna etmesi ve belki daha daha yüksek federal mahkemelerde temyiz mücadelesini de vermesi gerekecek" dedi.

Bunun ardından da ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'in iade taleplerini değerlendirip bloke edebileceğini anımsatan gazete, "Ancak dosya, Kerry'in masasına ulaştığında Gülen'in iadesi, ABD-Türkiye ilişkilerini onarmak için çok geç kalınmış olabilir" ifadelerini kullandı.

Jpost, Türkiye'de idam cezasının geri getirilmesi olasılığına dikkat çekerken de genel olarak ABD'nin idam cezası lehinde göründüğün ve bu nedenden dolayı yazı ülkelerin ABD'ye iadelerde bulunmadıklarına dikkat çekerek "Ancak Gülen'in kişiliği nedeniyle Kerry'nin iadesinin, sadece Türkiye'nin Gülen'i idama mahkum etmeyeceği şartıyla gerçekleşmesinde ısrar edebileceğini" düşünüyor.

"Özetle Gülen'in iadesine hukuki engeller önemli" diyen Jpost, "Ve bunların üstesinden gelinebilirse bile, büyük siyasi meseler de var. Erdoğan'ın mevcut tavrını koruyacağını yada Rusya ve İsrail ile diplomatik kavgalarla olduğu gibi istikameti değiştirip değiştirmeyeceği de önemli bir rol oynayacak. ABD, yukarıda dile getirilen değerler ne kadar önemsenirse önemsesin, bazıları da Türkiye'yi hala kritik bir müttefik, IŞİD'e saldırılar için askeri atış mevzii ve Müslüman dünyasıyla bir köprü olarak görüyor."(CN/ORH)