Başkan Recep Tayyip Erdoğan, Kırgızistan dönüşü kendisini takip eden gazetecilere açıklamalarda bulundu. İdlib sorunu, ABD ile yaşanan kriz, AB ile son gelişmeler hakkında değerlendirmeler yapan Erdoğan, yerel seçim ve MHP'nin af talebiyle ilgili de dikkat çeken açıklamalar yaptı.
"DEVLET AFFEDİCİ OLABİLİR"
2019 Mart'ında yapılacak olan yerel seçimlerde MHP ile yeniden ittifak yapılmasına açık kapı bırakan Başkan Erdoğan, MHP'nin af teklifiyle ilgili ise net tavrını ortaya koydu. "Benim bir ilkem var. İlkem de şudur: Devlete karşı işlenen suçlarda devlet affedici olabilir. Ama kişilere karşı işlenen suçlarda devletin af yetkisi yoktur" diyen Erdoğan, arkadaşlarına "affın gündemlerinde olan birşey olmadığını ancak yapabilecek bir şey var ise bunu da aramızda görüşelim" dediğini anlattı.
İşte Erdoğan'ın uçakta yaptığı açıklamalar:
"FETÖ, MÜSLÜMAN OLSUN GAYRİ MÜSLİM OLSUN HER YERE SIZMIŞ VAZİYETTE"
Biz anlatmaktan yorulmayacağız. Yönetim olarak anlatmaya devam edeceğiz. Buranın hücrelerine kadar sızmışlar. Dünyada 160 ülkeye bu şekilde sızmış vaziyetteler. Bu sadece Müslümanların ağırlıklı olduğu ülkelerde değil, Müslüman olsun gayri Müslüm olsun, her yere sızmış vaziyetteler. Onlar kaçacak biz kovalayacağız. ABD'deki durumun da ne derece bununla bağlantılı olduğunu biliyorsunuz. Kongre üyelerine nasıl sızmış olduklarını, zaman zaman bizim yazılı ve görsel medyada da takip ediyoruz, izliyoruz. Örgütün elebaşı, bizim mahkemelerimizde, ağırlaştırılmış müebbetten müebbede kadar değişik cezalara mahkum oldu. ABD ile Türkiye arasında suçluların iadesi anlaşması var. Bundan hareketle, o adamın ABD'den deport edilmesini, bize iadesini istedik. Obama döneminden beri istedik. Ama hala olumlu bir cevap alamadık.
"ABD İLE İLİŞKİLERİMİZ İZMİR HADİSESİ İLE ÇOK FARKLI BİR SÜRECE GİRDİ"
ABD ile ilişkilerimiz son İzmir hadisesi ile çok daha farklı bir sürece girdi. Bu süreçte hukuk ve yargı neyi gerektiriyorsa elbette o yapılacaktır. Dediğim gibi biz FETÖ'nün sızdığı tüm ülkelere bu örgütü anlatmak durumundayız. Gerek ben, gerek arkadaşlarım, oralardaki yöneticilere bunu anlatıyoruz. Takibe devam edeceğiz. Bu örgütün anlatılması, gerekli uyarıların yapılması, bu hususta halkların bilinçlendirilmesi çok büyük önem arz ediyor.
"İDLİB'DEN KAÇANLAR BÜYÜK ORANDA BİZE GELECEK"
Şu anda Türkiye olarak Rusya ile zaten bir çalışmanın içindeyiz. Aynı şekilde İran ile bir çalışmanın içindeyiz. Bu çalışmalar çerçevesinde, daha önceden belirlediğimiz gibi en azından bayram süresince bir tür ateşkes hayata geçirildi. Bizim orada 12 gözlem noktamız var. Oradaki güvenlik güçlerimiz kararlılıkla çalışmalarını sürdürüyor. Hepsinden öte şu anda bizim Rusya ile olan işbirliğimiz çok önemli. Bunu silahlı kuvvetlerimiz ve Savunma Bakanı'mız, istihbaratımız aynı şekilde sürdürüyor. Burada 3,5 milyon insan var. ABD Rusya'ya, Rusya ABD'ye topu atıyor. Ama, Allah göstermesin, buralara füzeler yağdırılacak olursa çok ciddi bir katliam yaşanır. Öyle bir durumda ordan kaçanlar nereye gelecek? Büyük oranda yine bize gelecek. Bu yeni bir sıkıntı meydana getirebilir. İdlib dışında, gerek Tel Rıfat'a yönelik gerek Menbiç'e yönelik çalışmalar da aynı kararlılıkla devam ediyor. İdlib konusundaki görüşmelerin üçüncü safhası bitti, bugün dördüncü safhası devam ediyor. Görüşmelerden çıkacak isabetli bir kararla bu süreci aşarız. 7 Eylül'de Tahran zirvesi var. Bu zirvede bu işi çok daha olumlu bir noktaya taşıyacağız. Bu Astana'nın devamıdır. Cenevre ile bir karşı karşıya gelme gibi bir durum değildir, öyle bir şey zaten düşünmüyoruz. İnşallah Tahran Zirvesi'ni olumlu neticelendirmek suretiyle, rejimin oralardaki aşırılıklarını önlemeyi başarırız.
"MÜNBİÇ'TE ABD İLE AYNI NOKTADA OLMADIĞIMIZI SÖYLEYEBİLİRİM"
Münbiç'te, başta Dışişleri Bakanımızın Pompeo ile yaptığı görüşmedeki noktada olmadığımızı söyleyebilirim. Olay savsaklanıyor. Bu gerçeği görmemiz lazım. İdeal bir noktada değiliz. Görüşmelerin yapıldığında varılan mutabakat, şu anda aynı istikamette maalesef yürümüyor. Önümüzdeki süreçte Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ile Milli Savunma Bakanı'mız Hulusi Akar'ın muhatapları ile yapacakları görüşmelerde, temenni ederim ki yeni bir süreç başlar, yeni bir heyecan ortaya çıkar. Gerek Münbiç gerek Tel Rıfat, buralarda arzu edilen adımlar atılır inşaallah.
"İDLİB'TE ŞU ANDA ÇOK ACIMASIZ BİR SÜREÇ İŞLETİLİYOR"
Bizim için şu an İdlib'teki durum önem arz ediyor. Çünkü İdlip'te şu anda çok acımasız bir süreç işletiliyor. Orada 3,5 milyon insan var. Allah korusun, bir felaket yaşanırsa, bu insanların birinci derecede kaçabileceği yer yine Türkiye. Bizim belli şeyler çözüldü, artık Türkiye'den geri dönüşler başladı havasında olduğumuz bir dönemde, şimdi bu tür bir risk gündemde. Önümüzde gerek Mevlüt Çavuşoğlu'nun, gerek Savunma Bakanımızın muhatapları ile görüşmeleri var. Bu görüşmeleri önemsiyoruz. Hepsinden öte Tahran zirvesini çok önemsiyoruz.
"BRUNSON İÇİN HUKUK DIŞI BİR ŞEY TALEP EDİLEMEZ"
İzmir'deki hadisede hukuki süreç devam ediyor. Biz başından beri hukuki sürecin işletilmesini savunduk, savunuyoruz. Bizim hukuk dışı bir talebi yerine getirmemiz mümkün değil. Türkiye bir hukuk devletidir. Hukuku devleti olarak hukukun gereği neyse yerine getirilir. Kusura bakmasınlar, hukuk dışı bir şey talep edilemez. Kaldı ki ABD'de yapılanlar da ortada. Örneğin Halk Bankası Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla'nın durumu. ABD'ye altı kez girdi çıktı, yedincisinde çıkarken tutukladılar. Hakeza, bizim finans sektöründe önemli bir devlet bankamız olarak niteleyebileceğimiz Halk Bankası'na yönelik tehditler. Bu bankamızın ABD'de şubesi bile yok. Halk Bankası'nın suçu ne, Genel Müdür Yardımcısının suçu ne? Müdellel bir şey yok ortada. Onlar için, hukuk şöyle der böyle der önemli değil. 'Ben güçlüyüm, güçlü olduğuma göre haklıyım' diyorlar. ABD halen olumlu bir adım atmıyor. İzmir'deki hukuki süreci adeta yok saymaları, 'Bize göndereceksiniz, vereceksiniz' tarzında bir yaklaşım içinde olmaları hoş değil. Böyle tehditlerle bir yere varılamaz. Türkiye bir hukuk devletidir. NATO'da stratejik ortağımız olan ABD'nin bu tür nahoş ve hukuk dışı tavırlar sergilemesini şık bulmuyoruz. Bunlar doğru şeyler değil. Bir stratejik ortağın ortağına böyle bir şey yapması şık değil. 16 yıldır Başbakanlık, Cumhurbaşkanlığı yapıyoruz. Herhangi bir ihtiyacımızı, ABD'den paramızla dahi alamadığımız anlar olmuştur. Ama terör örgütleri parasız olarak her türlü silahı ABD'den alabiliyorlar. Bu silahları da bize karşı kullanıyorlar. Bu nasıl bir stratejik ortaklık?
"TRUMP'LA GÖRÜŞME TALEBİM OLMAYACAK"
- BM'de Trump ile görüşecek misiniz?
Bu konuda onlardan bir talep gelmedi. Benim bir talebim olmayacak.
"JEFFREY'İN ATANMASI ÇOK İSABETLİ BİR KARAR OLARAK GÖRÜYORUM"
Sayın Jeffrey'nin bölgeye atanmasını isabetli bir karar olarak görüyorum. Burada gerek Savunma Bakanımızla gerek Dışişleri Bakanımızla gerek istihbaratla görüşmeleri olacaktır. Bizim kendisiyle dostluğumuz Büyükelçilik dönemine dayanıyor. ABD ziyaretlerimizde kendisiyle görüşmelerimiz de olmuştur. Bana göre, bundan önceki kişiyle mukayese edilmeyecek derecede isabetli isimdir. Bundan önceki isim oradan alınmış değil; O da halen bölgede malum, belli yerlerde belli görevleri var. Temenni ederim bu yeni süreç hayırlı olur. Bazı adımların seri olarak atılmasına da vesile olur.
"AB BAZI İSTİSNALAR DIŞINDA, BİZİM İSTEDİĞİMİZ NOKTADA DEĞİL"
AB, bazı istisnalar dışında, henüz bizim isteğimiz noktada ya da konumda değil. Almanya'ya Sayın Cumhurbaşkanının davetiyle ay sonunda resmi ziyaretim olacak. O ziyaret vesilesiyle, Sayın Merkel ile ortak çalışma yemeğimiz olacak, ertesi gün ise sabah ucu açık bir kahvaltı yapacağız. Türkiye-Almanya ilişkileri konusunda ele almamız gereken bir çok konu var. Almanya'da 3 milyonu aşkın vatandaşımız, soydaşımız var. Pek çok konuyu yüz yüze görüşme imkanı bulacağımız bu ziyareti çok önemsiyorum. Almanya, AB içinde çok önemli bir konuma sahip, adeta bir lider konumunda.
"AB BİZİM OLUMLU ADIMLARIMIZA AYNI ŞEKİLDE KARŞILIK VERMEDİ"
AB, Türkiye olarak bugüne kadar attığımız olumlu adımlara maalesef aynı şekilde karşılık veremedi. Hala da aynı karşılığı bulamıyoruz. Birçok kararlar hep ertelendi. Serbest dolaşım konusundan mülteciler konusunda vaat edilen yardımlara kadar; yardımlar konusunda kısmen ödemeler yapıldı, kısmen maalesef yapılmadı, bunları bir an önce aşalım istiyoruz. Aşalım ki AB ile biz de önümüzü görelim, nereye gideceğiz, bir şeyler olacak mı? Bunu görmemiz lazım. Bir diğer boyut Fransa. Fransa da daha olumlu gibi görünüyor; ama yine de bir iade- i ziyaret yapamadı, bunu yapması lazım. Arkadaşlarımız görüşmeleri yapıyor, telefon görüşmesi yapıyoruz, adım atalım derken bakıyorsunuz oralardan koalisyon güçleri olarak Suriye'deki olaylara yaklaşım tarzları çok da iyi değil.
"HOLLANDA İLE BELÇİKA'NIN TUTUMUNUN ÇOK İYİ OLDUĞUNU SÖYLEYEMEYİZ"
AB ülkeleri içinde Hollanda'nın, Belçika'nın tutumlarının çok iyi olduğunu söyleyemeyiz. Avusturya'dan yapılan bazı açıklamalar çok çok olumsuz. Arkadaşlarımıza bakanlık bazında görüşmelerde bir şey olduğunda siz görüşmeleri yapın diyoruz. Nereye kadar gider, önümüzdeki süreç belirleyecek.
Türkiye olarak biz AB konusunda, 1963 yılından resmi görüşmelerin başladığı bugünlere kadar hep olumlu duruş sergiledik. Ne yazık ki AB üyesi ülkeler aynı olumlu duruşu sergileyemediler.
PKK'yı, terör örgütü olarak saydıklarını söylüyorlar ama, oralarda PKK'lılar salonlarda konuşturuyorlar, pankart afiş asmalarını olumlu yaklaşıyorlar. Parlamento binalarının önünde çadır kurduruyorlar.
"YEREL SEÇİMDE CUMHUR İTTİFAKI NEDEN OLMASIN"
- Yerel Seçimlerde ittifak olacak mı? Çünkü Devlet Bahçeli buna yeşil ışık yakan mesajlar verdi. AK Parti dışından adaylar olacak mı?
CHP'nin HDP'den, HDP'nin CHP'den aday gösterip göstermemeleri bizi ilgilendirmiyor, kendi iç meseleleri. Bizim dışarıdan, içeriden diye bir şeyimiz olmaz. AK Parti'nin ilkelerini benimsemiş, AK Partiliği tescillenmiş olan kişi bizim adayımız olur. Sipariş adaylar belediye başkanlığında hiç uygun düşmez. Bu farklı bir şey. Belediye başkan adayının bir karşılığı olacak ki partinin oy tabanına hitap edebilsin, ve partinin oy miktarı ile karşılığı olan oy birleşmiş olsun. Cumhur ittifakı meselesine gelince, doğrusu Sayın Bahçeli'nin bu konudaki yaklaşımı tam nedir bilemiyorum. Biz böyle bir noktada bu işe olumlu yaklaşabiliriz. Milletvekili seçiminde attığımız bir adım var. Böyle bir durum yerel seçimlerde de böyle bir adımı müşterek olarak atabiliriz. Bunun için arkadaşlarımızın, başta liderler olarak bizlerin oturup konuşmalarında fayda var. Taraflar olumlu bakarsa böyle bir adım niye olmasın, olabilir.
"DEVLETE KARŞI İŞLENEN SUÇLARDA DEVLET AFFEDİCİ OLABİLİR"
- Zaman zaman dile getiriliyor, af gibi bir konu gündemde mi? Değerlendirdiniz mi, değerlendirmeniz nedir ?
Kader mahkumları meselesini anlamış değilim. Kime kader mahkumu denir çok çok önemli. Benim bir ilkem var. İlkem de şudur: Devlete karşı işlenen suçlarda devlet affedici olabilir. Ama kişilere karşı işlenen suçlarda devletin af yetkisi yoktur. Bunu bazıları şu anda menfaate çevirmek isteyenler olabiliyor. İçeridekiler onların bekleyenleri... Biz arkadaşlarımıza şunu da söyledik, özellikle bu bizim gündemimizde olan bir şey değil. Tüm bunlara rağmen hakikaten yapabilecek bir şey var ise bunu da aramızda görüşelim. Biz MHP ile bir yola çıktık. Burada zaman zaman buna benzer konuları aramızda değerlendirmek suretiyle atılabilecek adımlar var ise bu adımları atmaktan da çekinmemeliyiz. Burada milletin, ülkenin, devletin menfaati önemli. Cezaevlerinde ciddi manada bir doluluk var, kabul ediyoruz. Tüm bunlara rağmen bir şey yapalım derken, öbür tarafta mağdur, mazlum meydana getirmeyelim. İlke şu, devlete karşı işlenenlerde devlet bu yetkiyi kullanabilir ama şahıslara karşı işlenen olduğunda orada devletin böyle bir af yetkisi kesinlikle yoktur.
"ENFLASYON TEKRAR TEK HANAYE GELİR, BUNLARI AŞACAĞIZ"
- Enflasyon rakamları açıklandı, hem bu konuda hem ekonomiye ilişkin genel değerlendirmeniz nedir ?
Bunlar tekrar tek haneye gelir. Biz bunları aşarız. Turizmdeki adımları görüyorsunuz, 40 milyona doğru giden bir atağımız var. Yatırımlar konusunda dışarıdan girişimci Türkiye'ye girmekten çekinmiyor. İhracatta iyi bir konumdayız. Sıkıntımız söz konusu değil. Bunları aşacağız. Başaracağız.
"KIRGIZİSTAN'DA FETÖ'NÜN ÇOK CİDDİ BİR ALTYAPISI VAR"
Maalesef Kırzgızistan'da bu terör örgütünün çok ciddi bir alt yapısı var. Buradaki yerleşme süreci eski. Orada başta ordu ve yargı olmak üzere, devlete sızmış durumda. Gerçekten siyasileri de ciddi manada ürküten bir havaları var. Kırgızistan'daki FETÖ yapılanmasına karşı harekete geçilmesi gerektiğini söyledik. Bunu Sayın Başkanla görüştük. Bu konudaki beklentilerimiz ilettik. Somut adımlar atılmasını beklediğimizi de söyledim. FETÖ, sadece Türkiye için değil, bulunduğu bütün ülkeler için tehlike arz ediyor. Biz bu örgütün eğitim kılıfı altındaki faaliyetleriyle mücadele için Maarif Vakfı'nı kurduk. O ülkelerde FETÖ'yle mücadele açısından, örgüte ait okulların ve yurtların kapatılması, oralardaki milli eğitim bakanlıkları ile Maarif Vakfı'mızın ortak çalışmaya girmeleri son derece önemli. Örgütün ticari faaliyetlerinin de devletin müdahalesiyle durdurulabileceğini anlattık. Bu konuda atılacak kararlı adımların, mücadelenin başarıyla sonuçlanmasını beraberinde getireceğini söyledik. Kendilerine bazı örnekler de verdik. Bu örgütün muhtelif ülkelerdeki yapılanmasına karşı da her yerde mücadelemizi kararlılıkla sürdüreceğiz.
"GÖÇEBE OYUNLARINI 2010'DE TÜRKİYE'DE YAPACAĞIZ"
Bişkek'te ayrıca Kırgızistan Meclis Başkanı Cumabekov, Başbakan Abılgaziyev ile de görüştük. Meclis Başkanı ile çalışma yemeği yedik. Meclis Başkanı bizim Türkçemizi çok çok iyi konuşuyor. Türkiye'de uzun süre kalmışlığı da var. Bizdeki yapıyı gayet iyi biliyor. Ziyaret kapsamında 3. Dünya Göçebe Oyunlarına katıldık. Oyunların dördüncüsüne, inşallah 2020'de biz ev sahipliği yapacağız. Sayın Nazarbayev'in, 13 Eylül'de ülkemize bir ziyareti olacak.