Suriye’deki yeni yönetimin Dışişleri Bakanı Esad Hasan Şeybani, ilk kez bir Türk televizyonuna konuk oldu. Şeybani, Suriye’deki mevcut durum ve Türkiye-Suriye ilişkileri hakkında açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriye konusundaki duruşunu nasıl değerlendirdiği sorusu üzerine Şeybani şunları söyledi:
"Sayın Erdoğan, Türk halkı tarihte doğru yerde durdu ve insani değerlerin yanında durdu. Halkların iradesinin yanında oldu. Çünkü halklar sadece hürriyet ve onur istemekteydi. Türkiye farklı durumlardan etkilendi. Dolayısıyla halkların yanında yer alan kaybetmez. Türkiye bugün bu tutumundan dolayı zaten 2011’den bu yana tarihi mirasımız oldu. Artık bu miras geleceğe de etki edecek. Türkiye çevresini olumlu etkileyecektir. Biz biliyoruz, Türkiye bazı sıkıntılar yaşadı. Ancak Suriye’de yaşananlar, Suriye’nin kurtuluşu her iki halkın da yararına olacaktır."
“Çevre ülkelerle ilişkilerimizin iyi olmasını istiyoruz”
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan’la görüşmesinde dostane karşılamadan dolayı teşekkür eden Şeybani, “Tabii 14 yıldır Türkiye’nin tutumu zaten devam etmektedir. Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler nitelikli ilişkiler olacaktır. Ortak diplomatik ilişkiler başladı. İnşaat çalışmaları da büyük yarar sağlayacaktır. Siyasi ilişkilerimizde büyük etki yapacaktır. Bildiğiniz gibi Esad döneminde ilişkiler kopmuştu. Çevre ülkelerle ilişkilerimizin iyi olmasını istiyoruz. Bu bölgedeki durumumuzu daha da güçlendirecektir" ifadelerini kullandı.
“Türk halkı Suriyelileri kabul etti ve bütün zorluklara göğüs gerdi”
Türkiye ziyareti öncesinde sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı Türkçe paylaşımın hatırlatılması üzerine Şeybani, Türk halkının misafirperver olduğunu belirterek, “Türk halkına çok çok teşekkür ediyoruz. Çünkü bu kadar yıl halkımızı kabul etti, misafir etti. Dolayısıyla da Türk halkı bu büyük oranda gelen Suriyelileri kabul etti ve bütün zorluklara göğüs gerdi ve Suriye halkını destekledi. Her şeye rağmen iki ülke arasındaki ilişkiler çok derindir. Yeni bir sayfa açılmıştır şu anda. Başka bir şey ayıramaz birbirinden. Biz tek halk olarak bundan sonra düşüneceğiz" diye konuştu.
“Biz istiyoruz ki Suriye halkı esaslı bir ortak olsun”
Yeni yönetimin Suriye’deki yol haritası hakkında Şeybani, "Geçiş döneminde atılması beklenen önemli adımlar var. Elbette anayasanın yapılması bunlardan biri. Seçimlerin gerçekleştirilmesi bunlardan biri. Bu anlamda yol haritası somutlaştı mı? Bu sürece dair planlamanız nasıl?" sorusuna şu cevabı verdi:
"Suriye halkına 50 yıldan fazladır hiçbir şekilde sorulmadı nasıl bir devlet, nasıl bir yönetim istiyorsun diye. Şimdi bu stratejik bir gelişmedir. Ulusal diyalog çerçevesinde bütün Suriyeliler bir araya gelecek ve isteklerini dile getireceklerdir. Biz istiyoruz ki Suriye halkı esaslı bir ortak olsun. Bildiğiniz gibi anayasa istenen bir anayasa değildi. İstiyoruz ki Suriye halkı birlikte çalışsın."
“Yönetimin belli bir grubun elinde olmasını istemiyoruz”
“Suriye toplumunun tüm kesimlerinin hak ve özgürlüklerinin korunması ve daha ileriye götürülmesi noktasında hangi adımlar atılacak?” sorusu üzerine Şeybani, şu cevabı verdi:
“50 yıldan beri süregelen yönetimin, Esad yönetiminin kurbanlarıydık. Suriye bölünemez ne coğrafi yönden ne de etnik yönden. Suriye tabii ki çeşitli halklardan oluşmaktadır. Suriye tarihiyle bütünleşmelidir. Yönetimin belli bir grubun elinde olmasını istemiyoruz. Suriye toplumu Esad döneminde bölündü, parçalandı. Biz onarmak istiyoruz. İçinde ayrım olmamalı. Herkes el birliğiyle devlete yardım etmeli.”
“Dışarıda olan kardeşlerimiz ülkelerinde yaşasınlar”
Mülteci olarak farklı ülkelerde yaşayan Suriyelilerin geri dönüşleri hakkında Şeybani, “Biz tabiki kardeşlerimiz bildiğiniz gibi 15 milyon kişi ülke içine ve dışına kaçmak zorunda kaldı. Biz istiyoruz ki gerekli şartları oluşturalım, dışarıda olan kardeşlerimiz ülkelerinde yaşasınlar. Bazı sorunlarımız var. Biz istiyoruz ki bu sorunların üstesinden gelip, uygun ortamı sağlayalım” diye konuştu.
“Suriye’nin siyasi dış politikasında yeni bir sayfayı istiyoruz”
Bakanlığın ve hükümetin dış politikada öncelikleri konusunda Esad rejiminin sonlandırdığı siyasi ilişkileri yeniden tesis edeceklerini aktaran Şeybani, "Suriye bildiğiniz gibi çok stratejik bir bölgede yer almaktadır. Arap, İslam alemi içerisinde de bir derinliği vardır. Türkiye ile de iyi ilişkileri vardır. Komşu ülkeler ve Suriye’nin bu bölgede bulunması kendisine bazı ayrıcalıklar tanımaktadır. Esad rejimi herkesle siyasi ilişkileri kesmişti. Biz istiyoruz ki hem Arap alemindeki hem dünyadaki rolümüze tekrar gelelim. Türkiye ile tabii ki ilişkilerimizi en iyi düzeyde tutmak isteriz. Siyasi ilişkiler, özellikle Suriye’nin siyasi dış politikasında yeni bir sayfa istiyoruz. Bize bugün bakacak olursanız artık konferanslara katılmaktayız. Suriye’nin daha etkin olmasını istiyoruz" şeklinde konuştu.
Oğuzhan Halil Özbek